GPPT (2/1/2024) – Tại nhà thờ Chánh tòa Giáo phận Phan Thiết, vào sáng ngày đầu tiên của năm Dương lịch 2024, Đức cha Giuse Đỗ Mạnh Hùng đã cử hành Thánh lễ và Nghi thức Khai mạc Năm thánh Kim khánh, kỷ niệm 50 năm hình thành và phát triển Giáo phận (30/01/1975 – 30/01/2025).
Nhìn lại 50 năm hình thành và phát triển
Tạ ơn 50 năm Hồng ân là dịp gia đình Giáo phận Phan Thiết nhìn lại công trình yêu thương của Thiên Chúa, qua đôi tay bàn của mẹ hiền Giáo hội và sự chở che của Đức Maria – Mẹ Thiên Chúa.
Với Tông sắc thành lập Giáo phận Phan Thiết được Đức Thánh Giáo Hoàng Phaolô VI, ký ngày 30/01/1975, khi cuộc chiến tranh Việt Nam bước vào những tháng ngày khốc liệt, Tòa Thánh đã đặt Linh mục Phaolô Nguyễn Văn Hòa (Giáo phận Ban Mê Thuột), làm Giám mục tiên khởi Giáo phận Phan Thiết. Nhưng trong lúc “dầu sôi lửa bỏng”, ngài không thể đến Giáo phận Phan Thiết để nhận sứ vụ. Do đó, Đức cha Nicôla Huỳnh Văn Nghi đã được Tòa Thánh đặt làm Giám quản Tông Tòa Giáo phận Phan Thiết, qua Quyết định của Thánh bộ Phúc Âm hóa các Dân tộc ký ngày 29/3/1975.
Đức cha Nicôla nhận sứ vụ tại Giáo phận Phan Thiết trong sự tin yêu phó thác, giữa thời khắc “bom rơi đạn nổ”. Vào thời điểm ấy, đây là sứ vụ cực kì khó khăn. Ngày 06/12/1979, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã ban Tông sắc Bổ nhiệm ngài làm Giám mục Chính tòa Giáo phận Phan Thiết. Với lòng can đảm và sự dẫn dắt đầy nhiệt huyết, ngài đã từng bước xây dựng Giáo phận non trẻ, bơ vơ trong thời ly loạn, cơ sở vật chất thiếu thốn, vừa được tách ra từ Giáo phận mẹ Nha Trang.
Nửa thế kỷ sắp trôi qua giữa bao “thăng trầm thế sự”, Giáo phận Phan Thiết đã từng bước lớn mạnh dưới sự dẫn dắt tiếp nối của các Đức Giám mục: Đức cha Nicôla Huỳnh Văn Nghi (1975 – 2005), Đức cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan (2005 – 2009), Đức cha Giuse Vũ Duy Thống (2009 – 2017), Đức cha Tôma Nguyễn Văn Trâm (Giám quản Tông tòa, 2017 – 2019) và Đức cha đương nhiệm Giuse Đỗ Mạnh Hùng (2019 – nay).
Địa giới của Giáo phận Phan Thiết thuộc tỉnh Bình Thuận với tổng diện tích 7.942,4 km², nằm dọc vùng duyên hải miền Trung Nam bộ, có bờ biển dài 192 km, cộng thêm huyện đảo Phú Quý và hai huyện miền núi Tánh Linh – Đức Linh.
Từ khi thành lập, Giáo phận Phan Thiết chỉ có 2 Giáo hạt, 49 Giáo xứ, 68.110 tín hữu. Sau 50 năm, Giáo phận đã phát triển thành 5 Giáo hạt, 103 Giáo xứ, 15 Giáo họ biệt lập, 216 linh mục (177 linh mục Triều và 37 linh mục Dòng, Tu đoàn), 12 phó tế, 116 chủng sinh, 997 tu sĩ (155 nam, 842 nữ), 1.382 giáo lý viên, 50.748 gia đình Công giáo, 192.112 giáo dân trong tổng số 1.245.306 dân số toàn tỉnh, chiếm tỷ lệ 15,4%.
50 năm nhìn lại để định hướng tương lai. 50 năm “ôn cố tri tân”. 50 năm với bao Hồng ân Thiên Chúa tuôn đổ trên mỗi người, mỗi gia đình và toàn thể Giáo phận qua lời chuyển cầu của Đức Maria – Mẹ Thiên Chúa, Bổn mạng Giáo phận”.
Nghi thức Khai mạc Năm thánh
Theo truyền thống Giáo hội Công giáo, Năm thánh hay còn gọi Năm Toàn xá, là năm Đức Giáo Hoàng dành riêng để ban ân xá đặc biệt cho các tín hữu đến viếng các đền thờ và cầu nguyện, với những điều kiện đã quy định. Trong niềm hân hoan vui mừng thánh thiêng, cộng đoàn Dân Chúa hiện diện quanh vị chủ chăn Giáo phận cử hành nghi thức Khai mạc Năm thánh: Sau khi Đức cha Giuse làm dấu và đọc lời nguyện, cha Tổng Đại diện, Giuse Hồ Sĩ Hữu, công bố Sắc lệnh của Tòa Ân giải Tối cao cho phép Giáo phận Phan Thiết cử hành Năm thánh có kèm theo Ơn Toàn xá.
Kế đến, cha Fx. Lê Nguyên Thao, Chánh văn phòng Tòa Giám mục, công bố Văn thư của Tòa Ân giải Tối cao; Những nơi hành hương được lãnh nhận Ơn Toàn xá; Chương trình cử hành Năm thánh và Lịch hành hương học tập trong Năm thánh tại Trung tâm Thánh Mẫu Tàpao. Chiếu theo Văn thư này, những nơi hành hương của Giáo phận được Tòa thánh ban phép lãnh Ơn toàn xá gồm: Giáo hạt Bắc Tuy: Nhà thờ Gx. Long Hương và Nhà thờ Gx. Hòa Thuận; Giáo hạt Phan Thiết: Nhà thờ Chánh Tòa và Nhà thờ Gx. Tầm Hưng; Giáo hạt Hàm Thuận Nam: Nhà thờ Gx. Vinh Lưu và Nhà thờ Gx. Hiệp Đức; Giáo hạt Hàm Tân: Nhà thờ Gx. Thanh Xuân và Nhà thờ Gx. Cù Mi và Giáo hạt Đức Tánh: Nhà thờ Gx. Võ Đắt và Trung tâm Thánh Mẫu Tàpao.
Để kêu gọi mọi thành phần dân Chúa Giáo phận Phan Thiết thành tâm sám hối chuẩn bị tâm hồn sống Năm thánh Hồng ân, trong phần nghi thức, Đức Giám mục còn làm phép nước và rảy lên cộng đoàn hiện diện.
Đến phần long trọng nhất của nghi thức khai mạc Năm thánh, vị chủ chăn Giáo phận tuyên bố: “Tôi, Giuse Đỗ Mạnh Hùng, do thẩm quyền tối cao của Mẹ Hội thánh, được đặt làm Giám mục Giáo phận Phan Thiết, nhân danh Đức Thánh Cha Phanxicô và với quyền được trao, tôi TUYÊN BỐ KHAI MẠC NĂM THÁNH trong Giáo phận Phan Thiết, bắt đầu từ hôm nay, ngày mồng 01 tháng 01 năm 2024 đến ngày 13 tháng 01 năm 2025”.
Trong tiếng trống dồn dập, tiếng vỗ tay vang dội và tiếng nổ giòn của pháo điện, Đức cha Giuse tiến đến cờ Năm thánh rút dây cho cờ bay lên.
Mở cửa Năm thánh là cử chỉ sau cùng của nghi thức khai mạc: “Xin mở cửa công chính cho tôi, để tôi vào tạ ơn Đức Chúa. Ðây là cửa dẫn vào nơi Chúa ngự, chỉ những người công chính mới được qua. Đây là cổng Nhà Chúa, chúng ta hãy bước qua cổng và nhận lãnh lòng thương xót và ơn tha thứ”. Đức cha Giuse cầm sách Tin Mừng bước qua cửa Năm thánh, dẫn đầu đoàn rước tiến vào lễ đài cử hành Thánh lễ. Điều này diễn tả ngài là chủ chăn, là nguyên lý hiệp nhất, dẫn dắt mọi thành phần dân Chúa Giáo phận Phan Thiết bước vào Năm thánh, trong sự hiệp thông và hăng say ra đi loan báo Tin Mừng.
Thánh lễ Đức Maria – Mẹ Thiên Chúa, Bổn mạng Giáo phận
Thánh lễ khai mạc Năm thánh hồng ân hôm nay cũng là Thánh lễ trọng thể mừng Đức Maria – Mẹ Thiên Chúa, Bổn mạng của Giáo phận. Hiện diện cùng Đức cha chủ tế Giuse Đỗ Mạnh Hùng hôm nay có gần 200 linh mục đồng tế, các thầy phó tế, chủng sinh, đông đảo quý tu sĩ nam nữ và giáo dân tham dự.
Trong bài giảng, Đức cha chia sẻ về ba hình ảnh trong ngày Khai mạc Năm thánh: Niềm vui – “kara”, Ân sủng – “karis” và tạ ơn – “eu-karis-tica”:
“Những niềm vui trong ngày trọng đại hôm nay đang bao trùm trên Giáo phận: Niềm vui của ngày đầu năm mới; cao điểm kết thúc tuần bát nhật Giáng sinh; ngày Giáo phận mừng Bổn mạng, khai mạc Năm thánh mừng kỉ niệm Kim khánh thành lập.
Hình ảnh “Ân sủng” từ THIÊN CHÚA là nguồn mạch của niềm vui đang tuôn tràn trên chúng ta hôm nay cùng với hướng dẫn của Lời Chúa về những hồng ân hay lời chúc lành Chúa muốn ban tặng cho chúng ta: đó là (1) lòng thương xót, tha thứ của THIÊN CHÚA trước những yếu đuối thiếu sót của chúng ta trong 50 năm qua; tiếp đến là (2) tình thương quan phòng luôn gìn giữ chúng ta khỏi nguy hiểm xác hồn, và thứ ba (3) là ơn bình an trong gia đình, trong giáo xứ, trong Giáo phận.
Thánh lễ khai mạc Năm Thánh hôm nay là một lời Tạ ơn sống động của Giáo phận chúng ta. Cùng với Đức Mẹ chúng ta dâng của lễ hợp với hy lễ thập giá của Chúa Giêsu.
Và nói tới Chúa Giêsu là Đầu, chúng ta không thể không nhắc tới GIÁO HỘI là nhiệm thể của Chúa Giêsu.
Trong dòng lịch sử của Giáo Hội Việt Nam hôm nay với 27 Giáo phận, Giáo phận Phan Thiết của chúng ta là người con thứ 25, người con thứ 26 là Bà Rịa, và người con 27 là Hà Tĩnh.
Và đặc biệt kỷ niệm Kim Khánh của Giáo phận chúng ta đang nằm trong tiến trình Hiệp Hành của Giáo Hội hoàn cầu.
Cùng hiệp thông với toàn thể Giáo Hội, giáo phận chúng ta cùng tích cực tham gia lên đường, cùng đi trên con đường Giêsu để tiến về Nhà THIÊN CHÚA Cha… Nói cách khác Giáo phận chúng ta cùng tiến bước, với những chặng ngừng trên được với những mốc lịch sử, 25 năm, 50 năm, rồi sắp tới nữa 60 năm, 100 năm”.
Cuối bài giảng Đức cha đúc kết về niềm vui ngày khai mạc Năm Thánh hôm nay, đó là “niềm vui hiệp hành”. Có Chúa Giêsu, Đức Mẹ, Thánh Giuse và toàn thể GIÁO HỘI cùng đi với Giáo phận chúng ta trên hành trình tiến về Nhà THIÊN CHÚA là Cha.
Thánh lễ tiếp tục diễn ra trong trang nghiêm, sốt sắng. Kết lễ, cộng đoàn được nhận phép lành của Thiên Chúa với Ơn toàn xá từ Đức cha chủ tế ban nhân danh Đức Thánh Cha Phanxicô.
Cuối cùng, Đức cha trao Sắc lệnh của Tòa Ân giải Tối cao và cờ Năm thánh cho các Giáo hạt. Năm cha Hạt trưởng tiến ra trước Bàn thờ nhận Sắc lệnh và cờ Năm thánh Giáo phận cho các nhà thờ, được chọn trong Giáo hạt, để hành hương đón nhận lãnh Ơn Toàn xá trong suốt Năm thánh này.
Thay cho lời kết
Mượn lời nguyện Đức cha Giuse đã dâng khi mở đầu nghi thức Khai mạc Năm Thánh: Tạ ơn Chúa đã ban cho chúng con là con cái Chúa được hưởng thời gian của Năm thánh hồng ân; xin cho Giáo phận Phan Thiết luôn lớn mạnh trong tự do an bình, được tỏa sáng ra trước mặt mọi người như là Bí tích cứu độ, hầu làm cho mầu nhiệm tình yêu của Chúa được nhận biết và trở nên sinh động trong thế giới hôm nay.
Nguồn: gpphanthiet.com (02.01.2024)
