famillechretienne.fr (2025-01-05) – Theo yêu cầu của Giáo hoàng, ngày thứ ba 7 tháng 1, Tổng giám mục Dominique Rey, giáo phận Fréjus-Toulon tuyên bố, mười bốn tháng sau khi Giám mục François Touvet được bổ nhiệm vào chức vụ này. Tổng giám mục Rey giải thích thích lý do và rút tỉa bài học từ 25 năm làm giám mục.
Tổng giám mục từ chức sau 25 năm đứng đầu giáo phận Fréjus-Toulon. Cha có bị áp lực để từ chức không?
Tổng giám mục Dominique Rey: Sau khi thảo luận với các Hội Dòng Rôma và Giáo hoàng, tôi đã bàn giao trách nhiệm mục vụ của tôi. Tháng 11 năm 2023, ngài khuyên tôi nên ở lại sau khi bổ nhiệm Giám mục phụ tá François Touvet. Một năm sau, ngài hỏi liệu tôi có thể từ chức giám mục giáo phận Fréjus-Toulon hay không. Sứ mệnh của tôi không thuộc về tôi, như bất kỳ giám mục nào, tôi nhận sứ mệnh từ Giáo hoàng. Sứ mệnh ngài giao cho tôi, bây giờ ngài lấy lại. Vì vậy, ngày 31 tháng 12, qua bưu điện, tôi đã gởi đơn từ chức về Tòa Thánh. Ngày 7 tháng 1, tôi thông báo việc từ chức của tôi cho hàng giáo sĩ, và thông báo sẽ chính thức khi đơn từ chức được Giáo hoàng chấp nhận.
Cha bị trách cứ vì vấn đề gì?
Không có bằng chứng mới nào được thông báo cho tôi. Các lý do tôi từ chức cũng giống các lý do đã được đưa ra khi ngài bổ nhiệm Giám mục phụ tá tôi. Chủ yếu tôi bị chỉ trích vì đã quá đón nhận các cộng đồng hoặc ơn gọi linh mục và tu sĩ, đặc biệt từ giới truyền thống, cũng như những rối loạn chức năng trong việc quản lý kinh tế và tài chính của giáo phận. Khi làm việc, tôi có nhiều sáng kiến và các sáng kiến này đã có hoa trái nhưng khoảng 10% các sáng kiến có vấn đề. Khi làm kế hoạch, chúng tôi luôn chấp nhận rủi ro. Đôi khi tôi thiếu sáng suốt hoặc thiếu trợ giúp. Nhưng khi biết được các trục trặc, tôi luôn có các biện pháp hành chính và giáo luật cần thiết.
Tâm trạng của cha như thế nào khi nạp đơn xin từ chức?
Tôi sẵn sàng tiếp tục sứ mệnh của tôi. Sự thay đổi đột ngột này giúp tôi xét mình và nhìn lại bản thân. Tôi trải qua cảm giác khó hiểu hoặc bất công với công việc tôi đang triển khai. Nhưng tôi không bao giờ muốn chìm vào chán nản hay nổi loạn.
Sự hiện diện của các cộng đồng truyền thống có phải là lý do chính làm cha phải từ chức?
Tôi thực sự đã bị chỉ trích vì quá gần với giới truyền thống, tạo những yếu tố có các đường lối rất khác biệt, một số là “truyền thống” khép kín, bám vào các nghi thức một cách thiếu điều chỉnh, đi chệch khỏi Công đồng Vatican II. Một số lớn cởi mở hơn.
Lãnh vực truyền thống phải ở trong Giáo hội, không được tách rời. Trong giáo phận của tôi, tôi muốn đảm bảo giáo phận không bị trì trệ trong một thế giới song song. Sự hội nhập của giáo phận là một thách thức thực sự, nhưng những nhóm này phải là một phần của tầm nhìn rộng hơn về sứ mệnh và đời sống Giáo hội. Điều này đòi hỏi phải có giáo dục và giảng dạy. Nếu chúng ta muốn lãnh vực truyền thống trở thành một phần của mối quan hệ hài hòa với thế giới và Giáo hội, chúng ta phải tham gia vào logic đối thoại, vượt ra ngoài định kiến và thành kiến của chúng ta.
Việc bổ nhiệm giám mục François Touvet làm giám mục phụ tá sau chuyến tông du tháng 2 năm 2023, có góp phần vào quyết định này không?
Mối quan hệ của chúng tôi rất an hòa. Dù sao ba năm nữa, khi tôi 75 tuổi, tôi cũng phải rời chức vụ để Giám mục Touvet làm công việc này. Tôi ở trong giai đoạn phải chuyển giao dần dần trách nhiệm, chủ yếu quan tâm đến việc chăm sóc mục vụ và truyền giáo. Rôma có lẽ thấy ba năm này là quá dài và sự hợp tác còn nhiều hạn chế.
Cha đánh giá thế nào về chức vụ giám mục của cha?
Đánh giá nào cũng có nhiều tương phản. Tôi được đánh giá cao vì tôi đã khơi dậy động lực truyền giáo trong giáo phận, tiếp nối các Giám mục tiền nhiệm của tôi, đặc biệt là Giám mục Joseph Madec. Với gần 250 linh mục trải rộng trên 150 giáo xứ, ngoài công việc hành chính, tôi muốn khởi xướng một tiến trình truyền giáo. Tôi đặc biệt nghĩ đến việc đào tạo các linh mục kết hợp với giáo dân, thành lập các giáo xứ mới, cũng như việc đón nhận các đặc sủng mới. Nhiều giáo phận thường xuyên đưa các linh mục, đặc biệt là từ Châu Phi qua để bù đắp cho việc thiếu mục vụ. Tôi cũng tìm cách làm phong phú Giáo hội với những kinh nghiệm hiệu quả mà tôi đã xác định được. Một số cộng đồng không thể gắn bó với giáo phận và phải rời đi. Những người khác ở lại và sinh hoa trái.
Việc đình chỉ phong chức cho mười phó tế và linh mục tháng 6 năm 2022 có phải là một cách Rôma gây áp lực để cha từ chức không?
Việc ngăn cản việc phong chức cho sáu phó tế tương lai và bốn linh mục tương lai của Castile đã tạo nhiều khó hiểu trong giáo phận. Trên thực tế, tình trạng này bị cho là phương tiện của Rôma để gây áp lực. Biện pháp này phản ánh mối quan tâm về ơn gọi trong một giáo phận có lẽ đã chào đón quá rộng rãi. Theo lời chỉ trích của một số người, tôi thiếu sáng suốt và thiếu nghiêm túc. Ngày nay, trong số mười người được kêu gọi chịu chức có chín đã được chịu chức trong những tháng gần đây.
Bây giờ cha định làm gì?
Tôi không có ý định nghỉ hưu, đó là một từ tôi không biết, nhưng chắc chắn là một cuộc nghỉ hưu tinh thần. Xét mình lại sau 25 năm làm giám mục giúp tôi có được một chiều cao và chiều sâu. Các ưu tiên của tôi vẫn là hỗ trợ những nơi ươm mầm các sáng kiến truyền giáo theo năm trụ cột ưu tiên: tôn trọng và bảo vệ sự sống và gia đình, dấn thân cho những người dễ bị tổn thương, các vấn đề liên quan đến giáo dục và văn hóa, sự hiện diện của kitô giáo trên các phương tiện truyền thông, và cuối cùng, đào tạo tinh thần kitô giáo và mục vụ cho những người có trách nhiệm. Trong tinh thần liên đới với Cộng đoàn Emmanuel, tôi luôn phục vụ truyền giáo. Tôi sẽ không làm được công việc này ở Var nhưng tôi đang thảo luận xem tôi sẽ được giao nhiệm vụ nào.
Cha nhìn thấy tương lai của Giáo hội Pháp như thế nào?
Tôi vẫn lạc quan dù việc phi kitô giáo đang diễn ra ở Pháp. Tôi cũng nhận thấy thể chế kitô giáo đang bị suy yếu với các vụ lạm dụng đã tạo thành một thời kỳ thanh lọc như thế nào. Các thế hệ mới đang đảm nhận căn tính kitô giáo, đức tin của mình và muốn trở thành chứng nhân cho Tin Mừng. Họ là nguồn hy vọng. Sự hiện diện của họ được thể hiện qua tình liên đới, qua việc bảo vệ di sản văn hóa và tôn giáo, bảo vệ môi trường hoặc truyền giáo trên mạng xã hội. Điều quan trọng là phải hỗ trợ những dự án này để đưa vào đời sống Giáo hội. Đó là một dự án lớn.
Giáo hội công giáo ngày nay còn thiếu điều gì?
Giáo hội thường thiếu người lãnh đạo, thiếu mục tử tiên tri. Chúng ta không thể đơn giản duy trì hệ thống hiện có, như thể các giáo xứ đang được chăm sóc giảm nhẹ hoặc bị thu gọn thành logic quản lý thuần túy. Giáo hội cần tìm một sức sống mới, trân trọng những kinh nghiệm biệt lập và khuyến khích các dự án, chịu chấp nhận rủi ro. Những sáng kiến không phải lúc nào cũng đến từ cái đầu.
Giáo Hội không có mọi giải pháp, sự phát triển bao gồm việc lắng nghe những mong đợi của thế giới, được Chúa Thánh Thần thực hiện. Câu hỏi về Thiên Chúa gắn liền với thân phận con người, tìm kiếm sự siêu việt, ý nghĩa và tình huynh đệ, điều này giải thích sự đổi mới của thời kỳ dự tòng. Giáo hội truyền lại sự khôn ngoan hàng thế kỷ cũng như niềm hy vọng của chúng ta là Chúa Kitô. Giáo Hội cũng phải biết tạo nhiệt thành cho giới trẻ, một thái độ giúp họ tự tin hơn trong sứ mạng.
Một sắp xếp quá tham vọng?
Việc bổ nhiệm giám mục François Touvet tháng 11 năm 2023 làm giám mục phụ tá cùng với giám mục Dominique Rey giúp giáo phận Fréjus-Toulon thoát khỏi cuộc khủng hoảng. Với sự quản lý của hai giám mục, mỗi người có nhiệm vụ chính xác và được phân định rõ ràng, Rôma hy vọng sẽ làm được hai việc: xoa dịu một giáo phận bị lay động vì việc đình chỉ truyền chức năm 2022 và những rối loạn bị đưa ra sau chuyến thăm tông tòa đã làm cho Giám mục Rey, theo cách nói của chính ngài, thiếu phân định về các vấn đề phức tạp. Nhưng sự sắp xếp chưa từng có này, kéo dài cho đến khi ngài nghỉ hưu năm 2027, có lẽ là quá tham vọng. Cả hai đều nổi tiếng với tính khí mạnh mẽ. Và nếu mối quan hệ của họ “hòa bình” và thân mật thì bộ áo có lẽ đã quá chật đối với hai thân hình oai vệ này, theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng.
Olivia de Fournas | Marta An Nguyễn dịch
