Suy niệm Tin Mừng thứ Bảy, tuần X thường niên
(Mátthêu 5, 33-37)
Trong một thế giới đầy những lời hoa mỹ, thậm chí dối trá, Chúa Giêsu đưa ra một tiêu chuẩn sống đơn giản đến kinh ngạc: “Có thì nói có, không thì nói không”. Đây không chỉ là lời khuyên về giao tiếp, mà là một lời mời gọi sống trung thực như một đặc tính căn bản của Nước Trời, một phẩm chất làm chứng cho sự hiện diện của Thiên Chúa chân thật nơi chúng ta.
Vượt Lên Luật “Tối Thiểu” của Người Xưa
Luật Mô-sê dạy “chớ bội thề” – nghĩa là đừng thề gian, thề dối, hay thề rồi nuốt lời. Điều này tốt, nhưng chỉ dừng ở mức “không được làm điều xấu”.
Chúa Giê-su đưa chúng ta lên một tầm cao mới: Không chỉ tránh thề dối, mà Ngài mời gọi chúng ta sống một đời sống trung thực đến mức không cần phải thề. Tại sao? Vì lời nói thường ngày của chúng ta đã đủ đáng tin cậy rồi! Việc phải thề (“tôi thề với Chúa”, “tôi thề với lương tâm”, “tôi thề trên danh dự”…) hàm ý rằng lời nói thông thường của ta không đủ đáng tin, cần phải có cái gì “lớn hơn” đứng ra đảm bảo. Chúa Giê-su muốn lời nói hàng ngày của chúng ta đã mang sức nặng của sự thật.
“Có Thì Nói Có, Không Thì Nói Không” – Sự Đơn Sơ của Sự Thật
Câu nói này là trái tim của đoạn Tin Mừng. Nó đòi hỏi sự minh bạch, rõ ràng và dứt khoát trong lời nói.
Nó chống lại sự nước đôi, úp mở, giả dối, thêm mắm dặm muối, hay nói một đàng làm một nẻo. “Có” phải thật sự là “có”, “không” phải thật sự là “không”.
Sự đơn sơ này phản ánh tính cách của chính Thiên Chúa. Ngài là Đấng trung tín, lời Ngài luôn đáng tin cậy (Ds 23,19). Khi chúng ta sống trung thực như vậy, chúng ta trở nên giống Chúa hơn, trở thành chứng nhân cho sự thật của Ngài.
“Thêm Thắt Điều Gì Là Do Ác Quỷ”
Câu kết này thật mạnh mẽ! Chúa Giê-su chỉ rõ nguồn gốc của sự không trung thực: ma quỷ, kẻ chuyên lừa dối, “cha của sự dối trá” (Ga 8,44).
“Thêm thắt” ở đây có thể hiểu là:
Nói dối trắng trợn.
Nói quá sự thật (khoe khoang, phóng đại).
Nói giảm sự thật (che giấu, nói nửa vời).
Hứa suông, hứa mà không có ý định thực hiện.
Dùng lời nói để thao túng, lừa gạt người khác.
Tất cả những điều này đều xa lạ với tinh thần của Nước Trời và làm tổn thương các mối tương quan.
Áp Dụng:
Kiểm điểm lời nói: Mỗi ngày, tôi có nói “có” thật sự khi đồng ý, và dám nói “không” rõ ràng khi không đồng ý hay không? Tôi có hứa hẹn quá dễ dàng rồi không giữ lời?
Tránh thề thốt không cần thiết: Trong đời sống thường ngày, đặc biệt với anh chị em trong đức tin, tôi có cần phải “thề” để người khác tin tôi không? Hay lời nói đơn giản của tôi đã đủ đáng tin?
Sống minh bạch: Trong công việc, học tập, gia đình, bạn bè… tôi có sống ngay thẳng, không giấu giếm, không nói xấu sau lưng, không bẻ cong sự thật vì lợi ích cá nhân?
Can đảm nói sự thật: Dù sự thật có khó nghe, có gây bất lợi cho bản thân, tôi có đủ can đảm để nói ra trong tình yêu thương và tôn trọng không?
Sám hối và sửa sai: Khi lỡ nói dối, lỡ không giữ lời, tôi có khiêm tốn nhận lỗi, xin lỗi và sửa chữa không?
Kết: “Có thì nói có, không thì nói không” – đó không phải là một kỹ năng giao tiếp, mà là một lối sống, một chứng tá đức tin sâu sắc. Khi sống trung thực như vậy, chúng ta xây dựng những mối tương quan bền vững dựa trên niềm tin, chúng ta làm chứng cho Thiên Chúa là Chân Lý, và chúng ta góp phần đẩy lùi bóng tối của sự dối trá đang hoành hành trong thế giới. Sống trung thực đòi hỏi sự can đảm và khiêm nhường, nhưng đó chính là con đường dẫn chúng ta đến sự tự do đích thực và bình an trong tâm hồn.
Cầu nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết yêu mến sự thật, sống trung thực trong từng lời nói và hành động. Xin giúp con can đảm nói “có” khi phải nói “có”, và “không” khi phải nói “không”, để con không chỉ là người giữ luật ngoài hình thức, nhưng là người sống trong chân lý, xứng đáng là môn đệ của Chúa. Amen.
Fx. Nguyễn
